Ortodontist Caner Büyükkaya Mersin Ortodonti Uzmanı
Diş teli tedavisinin ağız içinde çürüklere sebep olup olmadığı tüm hastalar tarafından merak edilen bir durumdur. Yapılan bir çok çalışmada ağız hijyeninin düzgün olduğu hastalarda ortodontik tedavi gören ve görmeyen hastalar incelenmiştir. Bu çalışmaların sonucunda ise dişler düzgün fırçalandığı takdirde çürük riski bakımından herhangi bir fark görülmemiştir.
Çürük nedir ?
Çürük dişin sert dokusu olan mine kısmının asidik bakteriler tarafından yıkıma uğratılması sonucu dişin sert dokularında görülen kayıplara verilen bir isimdir. Bir çok sebep doğrudan çürük ile bağlantılıdır. Bilinen en kısa anlatımla çürük oluşabilmesi için;
- Çürük yapıcı bir bakteri,
- Bakterinin besleneceği besin ortamı
- Ve zaman gerekmektedir.
Bakteriler sürekli olarak ağızımızda bulunduğu ve değiştirilemeyeceği için çürük oluşumunu engellemenin yolu bakterilerin besleneceği ortamı ve dişin sert dokularını yıkması için gereken zamanı ortadan kaldırmaktır. Bakteriler dişlerin üzerinde bir birine yapışarak bir tabaka oluşturur ve bu tabaka onu dişlerin üzerine gelen ağız ortamının koruyucu etkilerinden korunmasını sağlar. Bu tabakanın kaldırılması bu nedenle ciddi öneme sahiptir. Bu tabakayı yok etmek için bir çok çalışma gerçekleştirilmiştir. Yapılan bu çalışmalar incelendiğinde bu tabakanın su ile çalkalama yada gargara ile ortadan kaldırılamadığı bulunmuştur. Bu tabakayı kaldırabilmenin tek yolu orta sert bir fırça ile bu dişlerin mekanik olarak temizliğidir. Yani diş fırçalamaktır. Diş fırçalama gerçekleştirilmediği müddetçe hiç bir gargara veya ilaç diş çürüğü oluşumunu engelleyemez. Bunun tam tersi düşünüldüğünde ise bu tabaka temizlenerek çürük oluşumu tamamen önlenebilmektedir.
Çürükte diş telinin veya ortodontik tedavinin rolü nedir ?
Diş telleri ağız içinde girintili çıkıntılı bir çok yapı oluşturur. Bu nedenle yiyecekler yenildiği zaman normal bir bireye göre daha fazla yemek artığı dişlerin arasında kalır ve bakterilerin çoğalması için daha uygun ortam oluşur. Ancak bu dişler eğer düzgün olarak temizlenirse ortodontik tedavi gören bir hastanın normal bireyden farkı kalmaz. Hatta ağızdaki çapraşık dişlerin düzelmesi sebebi ile normal bir bireye göre daha az çürük oluşma riski bulunmaktadır.
Diş teli bulunan hastalar dişlerini nasıl temizlemeli ne sıklıkla fırçalamalı ?
Genel olarak günde 3 kere yapılan diş fırçalamaya ekstra olarak uyumadan önce yapılan bir ara yüz temizliği ortodontik tedavi gören hastalar için idealdir. Diş fırçalamanın sayısından ziyade etkisi daha önemlidir bir diş fırçalaması minimum 2-3 dk sürmelidir. Ve tüm diş yüzeyleri etkili olarak temizlenmelidir. Diş fırçalama sonrasında herhangi bir artık kalmamalıdır. Ara yüzlerde fırçanın ulaşamayağı yerlerin ara yüz fırçası ile temizlenmesi ile fırçalanma tamamlanır. Ağız içinde teller bulunduğu için diş fırçası daha hızlı bir şekilde eskimektedir. Bu neden ile fırçada deformasyon görülürse hemen değiştirilmelidir. Fırçada, deformasyon olmasa dahi 3 ayda bir diş fırçası yenilenmelidir. Ve orta sert bir fırça kullanılmalıdır.
Şeffaf plaklar dişi çürütür mü ?
Şeffaf plakların geleneksel ortodontik tedaviye kıyasla en büyük avantajlarından biride daha hijyenik olmasıdır. Plaklar yemek yerken çıkarılabildiği için ağız içinde besin birikimine neden olmaz. Aynı zamanda ağızdan çıkarılıp temizlenebildiği ve belli aralıklarla yenilendiği için hijyen kontrolü daha kolaydır. Ağızda girintiler ve çıkıntılar olmadığı için diş fırçasının da erişebildiği yüzey sayısı daha fazladır. Bu neden ile dişlerde daha kolay temizlenir.
Plakların temizliği nasıl gerçekleştirilmelidir ?
Dişlerin temizliğine ekstra olarak plakların temizliğide ayrı bir öneme sahiptir ve dikkat edilmelidir. Plaklar plastik materyalden yapıldığı için sıcak suda veya farklı çözücülerde temizlenememektedir. Yumuşak bir fırça yardımı ile içi ve dışının güzelce temizlenmesi gerekmektedir. Plak üzerinde çizikler oluşturmamak için diş macunu gibi aşındırıcı maddeler kullanılmamalıdır. Sıvı sabun(vb.) ve yumuşak bir fırça yardımıyla temizlenip bol su ile durulanıp ondan sonra kullanılmalıdır.
Tedaviler hakkında daha detaylı bilgi almak için bize ulaşabilir yada aşağıdaki bölümden yorum yaparak bize sorularınızı sorabilirsiniz.
Mersin Ortodonti Uzmanı Caner Büyükkaya
