Çene, alt ve üst çene kemiğinden oluşan özel bir yapıdır. Çiğneme ve ısırma gibi önemli fonksiyonları yerine getirmesinin yanı sıra bütünsel estetik bakımından da son derece önemli bir konuma sahiptir. Bu sebeple de çene yapısında meydana gelen her türlü bozukluk hem sağlık hem de estetik açıdan çeşitli problemlere yol açabilmektedir. Günümüzde teknolojinin büyük bir hızla gelişmesi ile artık çene bozuklukları oldukça konforlu bir şekilde tedavi edilebilmektedir.
Çene yapısında bozukluk olan kişilerin yemesi, içmesi, uyuması, konuşması ve hatta nefes alması bile oldukça zorlaşabilmektedir. Bazı hastalarda fizik tedavi ile çözülebilen çene bozuklukları çoğu zaman bir cerrahi tedaviye ihtiyaç duyabilmektedir. Birçok kişi çenesinde bozukluk olduğunun farkına varamamaktadır.
Tıbbi olarak çene bozukluklarında meydana gelen belirtiler şu şekildedir:
- Kulaklarda tıkanma,
- Şakak bölgesinde ağrı,
- Çene ekleminde görülen ağrılar,
- Çene kıtlaması veya kütlemesi,
- Çenede sertlik ve buna bağlı olarak çeneyi açamamak,
- Omuz ve sırt bölgesinde ağrı
Bu gibi belirtilerin olması durumunda kişilerin zaman kaybetmeden bir diş hekimi ile görüşmesi önerilmektedir. Hastanın durumuna ve bazı faktörlere göre çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir. Çene kayması problemi Ortognatik cerrahi olarak da bilinen çene cerrahisi tarafından tedavi edilmektedir. ortodontik tedavinin veya aparey kullanımının yeterli olmadığı durumlarda cerrahi yöntemlere başvurulabilmektedir. Ortognatik cerrahi işlemi genellikle büyüme ve gelişme sürecini tamamlamış olan 14-21 yaş aralığından sonra yapılması uygun görülmektedir.
Çene bozuklukları için cerrahi bir operasyon yapılmadan önce hastaya ortalama 12-18 ay boyunca diş teli tedavisi uygulanmaktadır. Bu tedavinin amacı, ameliyattan önce hastanın ağzındaki dişlerin doğru konumda olmasının sağlanmasıdır. Diş teli tedavisinin ardından ise ayrıntılı bir planlama yapabilmek için diş ve çene kemiğinin filmi çekilmektedir. Ağız cerrahisi ve maksillofasiyal cerrahi uzmanları tarafından ortaklaşa olarak yapılan çene cerrahisinde genellikle hastalara genel anestezi uygulanmaktadır. Ağız içerisinden yapılan bu operasyon sonrasında hastalarda herhangi bir ameliyat izi kalmamaktadır. Çene cerrahisinde çok sayıda alt tür bulunmaktadır. Bu alt türler ise en genel hali ile şu şekildedir:
- Maksiller Osteotomi: Üst çene kemiğinin tedavi edildiği çene cerrahisi türdür. Çenede kapanış bozukluğu, yüzün orta kısmındaki az gelişim, çapraz ısırık, üst çenenin daha geri konumda olması gibi durumlarda kullanılmaktadır.
- Mandibular Osteotomi: Alt çene kemiğinin tedavi edildiği çene cerrahisi çeşididir. Alt çenedeki yamukluklar veya alt çenenin ileri konumda olduğu durumlarda kullanılmaktadır.
- Genioplasti: Küçük çenede görülen problemlerin giderilmesinde kullanılan çene cerrahisi türüdür.
Çene bozukluklarının giderilmesi için yapılan ameliyattan sonra hastanın dikkat etmesi gereken birtakım hususlar bulunmaktadır. Doktorlar tarafından verilen hijyen önerilerine harfiyen uyulması, iyileşme sürecinin hızlanmasını sağlamaktadır. Ameliyat sonrasında yaklaşık 6 ay içerisinde çenenin yeni konumu oluşmaya başlamaktadır. Fakat bazı durumlarda bu süre 12 haftaya kadar uzayabilmektedir. Çene bozukluğu ameliyatının ardından gerek görülmesi durumunda hastaya diş teli tedavisi uygulanabilmektedir.
Çene bozuklukları hastalar tarafından daha çok estetik bir kaygı ile tedavi ettirilmek istense de bu problemin tedavi ettirilmemesi çok daha ciddi sağlık problemlerine yol açabilmektedir. küçük yaşlarda çene bozukluğu olan ve tedavi ettirilmeyen hastalarda, beslenme bozuklukları ve dolayısıyla gelişim geriliği gibi problemler görülebilmektedir. ayrıca hastalarda uyku apnesi, migren ve kronik baş ağrısı gibi sağlık problemlere de sebep olduğu bilinmektedir. çene bozukluklarının zaman kaybetmeden tedavi edilmesi, bu gibi sağlık problemlerinin giderilmesinin yanı sıra aynı zamanda kişilerin estetik açıdan çok daha iyi bir görünüme kavuşmasında da oldukça etkilidir.
Eğer sizde Çene problemine sahipseniz bizimle irtibata geçebilir yada aklınıza takılan soruları yorumlar kısmına ekleyebilirsiniz.
Mersin Ortodonti Uzmanı – Ortodontist Caner Büyükkaya
